Odnos NATO pakta i Evropske unije prema Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini

Petrović, Dragan (2021) Odnos NATO pakta i Evropske unije prema Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini. Bezbednosni forum, VI (2). pp. 43-56. ISSN 2466-4448

Text Часопис-Безбедносни-форум-2-2021-1-44-57.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (612kB)

Abstract

Iako su i NATO i EU nadnacionalne organizacije, najveći uticaj na politiku Severnoatlantske alijanse imaju SAD, a potom Velika Britanija, dok na formulisanje politike Unije u najvećoj meri utiče Nemačka, a zatim Francuska. U geopolitičkom smislu, politika tzv. Stare Evrope (zemlje osnivači EU, pre svega nemačko-francuska osovina) povoljnija je za srpske interese od atlantističke politike (anglo-američka). Sličan je geopolitički odnos Rusije sa zemljama Stare Evrope u odnosu na atlantističku koncepciju, a srpsko-ruski odnosi veoma su važni u opredeljivanju javnog mnjenja i političke elite Srbije i Republike Srpske (i Crne Gore). Unija ima razvijenu saradnju sa zemljama nečlanicama, pa tako i sa Bosnom i Hercegovinom, i u okviru nje sa Republikom Srpskom, posebno kroz programe WB EDIF, COSME, HORIZON 2020, IPA, ERASMUS i druge. Javno mnjenje Republike Srpske protivi se ulasku Bosne i Hercegovine i Republike Srpske u NATO, dok je daleko povoljniji odnos prema EU. U praksi, i politički predstavnici i institucije EU često favorizuju pravac ka unitarizaciji Bosne i Hercegovine, ali se to čini daleko suptilnije i sa manje pritisaka na Republiku Srpsku nego što je to slučaj sa angloameričkom i NATO politikom. Otuda je u javnom mnjenju Republike Srpske veoma važna pozicija Srbije, sa pažnjom se prati pozicija Ruske Federacije, sa blagom uzdržanošću posmatra EU (u privrednoj saradnji uglavnom blagonaklono), dok je odnos prema NATO-u pun nepoverenja i uzdržan. U Federaciji Bosne i Hercegovine, odnos prema EU i NATO je daleko povoljniji, a izvesno uzdržaniji prema Rusiji. Različito geopolitičko opredeljenje javnog mnjenja Republike Srpske i, sa druge strane, Federacije Bosne i Hercegovine, dodatna je prepreka za postojanje Bosne i Hercegovine kao države, i ona bi u demokratskom smislu, mogla opstati potencijalno samo kao labava konfederacija.

Actions (login required)

View Item